Wijziging Arbowet

vanaf 1 juli 2017; wat kunt u verwachten?

Op 1 juli 2017 is de gewijzigde Arbowet van kracht, wat kunt u verwachten? In de nieuwe Arbowet komt meer aandacht voor preventie en krijgen medewerkers en het medezeggenschapsorgaan meer inspraak. De regering wil beroepsziekten en arbeid gerelateerde gezondheidsklachten zoveel mogelijk voorkomen. De bedrijfsarts krijgt een belangrijke regierol. Werkgevers krijgen meer verplichtingen en werknemers meer rechten. Werknemers krijgen het recht om uit eigen beweging langs een bedrijfsarts te gaan via een arbeidsomstandigheden-spreekuur. Daarnaast biedt deze wet mogelijkheden om klachten tijdig aan te geven om uitval te voorkomen. Door de aandacht op meer preventie ondersteunt de bedrijfsarts nadrukkelijker werkgevers. Deze aanpassingen moet de preventie en de arbodienstverlening verder verbeteren en de betrokkenheid van werknemers vergroten.

Werkgevers en arbodienstverleners hebben een jaar de tijd, tot 1 juli 2018, om alle contracten en dienstverlening aan te passen. Alle nieuwe contracten voor arbodienstverlening die op of na 1 juli 2017 worden afgesloten, moeten aan de nieuwe wettelijke regels voldoen. De wijzigingen in het Arbobesluit zijn nog niet door de minister ondertekend. Er kan in theorie nog een aanpassing komen. Uiteraard informeren wij u over de definitieve wijziging Arbowet.

De belangrijkste wijzigingen:

• • Iedere werknemer heeft directe toegang tot de bedrijfsarts via een ‘arbeidsomstandigheden- spreekuur’.
  • Medewerkers hebben recht op een second opinion van een andere bedrijfsarts.
  • Afspraken over arbodienstverlening worden vastgelegd in een ‘basiscontract arbodienstverlening’. In deze schriftelijke overeenkomst staat in ieder geval:
    1. dat de bedrijfsarts toegang heeft tot elke werkplek;
    2. op welke manier de arbodienstverlener of bedrijfsarts zijn wettelijke taken kan uitvoeren;
    3. hoe de toegang tot de bedrijfsarts en het overleg met de preventiemedewerker en OR zijn geregeld;
    4. hoe medewerkers gebruik kunnen maken van het recht op second opinion;
    5. hoe de klachtenprocedures werken;
    6. hoe de bedrijfsarts omgaat met de meldingsplicht van beroepsziekten.
  • Handhaving en toezicht: Inspectie SZW krijgt ruimere sanctioneringsmogelijkheden ten opzichte van werkgevers, arbodiensten en bedrijfsartsen. In sommige gevallen wordt de bedrijfsarts gelijkgesteld aan de werkgever. De Inspectie SZW mag werkgevers zonder basiscontract arbodienstverlening beboeten.
  • Grotere betrokkenheid van medewerkers bij afspraken met arbodiensten en bedrijfsartsen. Het medezeggenschapsorgaan krijgt instemmingsrecht bij de keuze van de preventiemedewerker en diens rol in de organisatie.
  • Medezeggenschapsorganen en werkgevers moeten zich goed laten informeren over de rechten en plichten die zij aangaan in overeenkomsten met arbodienstverleners. Door scholing of door een adviseur in de arm te nemen krijgen zij inzicht in risico’s en afspraken over aansprakelijkheden.

Er is een checklist waarbij in 11 punten op een rij gezet wordt wat de aanpassingen zijn.

Algemene adviezen over het toepassen van deze checklist:

• De checklist focust op de rol en taken van de arbodienst/zelfstandige bedrijfsarts, preventiemedewerker en medezeggenschapsorganen (ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging; in de rest van dit document gebruiken we voor het gemak alleen de term OR). Betrek bij de implementatie van de nieuwe regels in elk geval altijd deze drie partijen.
• De wijzigingen in de Arbowet en het Arbobesluit leiden in ieder geval tot aanpassingen in het contract met de arbodienst of zelfstandige bedrijfsarts. Hier heeft u de tijd voor tot uiterlijk 1 juli 2018. Alle diensten die een werkgever volgens de huidige en nieuwe Arbowet van deze aanbieders moet afnemen, moeten in het contract zijn opgenomen. In de checklist komen al deze verplichte diensten aan de orde.
• De OR heeft instemmingsrecht bij vaststelling, wijziging en intrekking van regelingen op het gebied van de arbeidsomstandigheden, het ziekteverzuim of het re-integratiebeleid. Betrek dit orgaan tijdig bij de aanpassingen in contracten voor arbodienstverlening, de benoeming van een preventiemedewerker en plannen voor aanpassingen van regelingen op het gebied van arbeidsomstandigheden, verzuim en re-integratie. Let op: werkt u op basis van de maatwerkregeling, dan is overeenstemming met de OR noodzakelijk.
• De nieuwe Arbowet leidt zeer waarschijnlijk ook tot nieuwe taken voor de preventiemedewerker en de arbodienst of bedrijfsarts. Zorg dat u tijdig de benodigde uren voor de preventiemedewerker en voldoende budget voor het contract met de arbodienst reserveert. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan de (extra) tijd die gemoeid kan zijn met werkplekbezoek, het onderzoeken en melden van beroepsziekten door de bedrijfsarts en goede samenwerking van externe dienstverleners met de preventiemedewerker en de OR.

Heeft u vragen?
Heeft u vragen over deze mailing en/of over de wijzigingen in de Arbowet? Onze desk accountmanagers Marian Kregel en Leon de Boer beantwoorden graag al uw vragen. Zij zijn bereikbaar op telefoonnummer 050-5299779 en per e-mail.