Zeewater door de aderen, een onderzoek naar duurzame inzetbaarheid

Op woensdag 11 april is het rapport ‘Zeewater door de aderen’ gepresenteerd aan reders en zeevarenden door het onderzoeksbureau Factor Vijf. Dit rapport gaat over duurzame inzetbaarheid in de zeescheepvaart. Meervoudig Olympisch kampioen schaatsen Jochem Uytdehaage was gastspreker en vertelde over zijn ervaringen als topsporter in relatie met vitaliteit.

Aanleiding onderzoek

Het bestuur van de Stichting Zee-Risico 1996 en van de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Zeescheepvaart gaven in 2017 de opdracht aan Factor Vijf Organisatieontwikkeling, om een sectoronderzoek naar duurzame inzetbaarheid te doen in de zeescheepvaart. Aanleiding van het onderzoek zijn de maatschappelijke trends zoals toenemende digitalisering, het verhogen van de AOW-leeftijd en de veranderende samenstelling van de arbeidsmarkt. Ook de sectorspecifieke uitdagingen zoals langer van huis zijn, zwaarte van het werk, verscheidenheid aan nationaliteiten aan boord en de regelmatig wisselende bemanningssamenstelling spelen een rol. Het secretariaat van Stichting Scheepvaart, Nautilus International en de KVNR maakten deel uit van de stuurgroep die het onderzoek begeleidde.

Zeewater door de aderen

Uit het onderzoek kwam het rapport ‘Zeewater door de aderen’. In het rapport staan tien conclusies en aanbevelingen voor werkgevers en werknemers, maar ook vijf conclusies voor de sociale partners.

De zeevarenden (506 respondenten) zijn trots op hun werk en werken met plezier. Zeevarenden willen vooral varen. ‘Bij zeelui stroomt er geen bloed maar zeewater door de aderen’ zei één van de zeevarende tijdens één van de groepsinterviews. Zeevarenden maken zich zorgen over de verschuivende AOW leeftijd en de toekomst van Nederlandse zeevarenden. Ook zijn ze minder tevreden over de ontwikkelingsmogelijkheden en de waardering die ze krijgen van hun bedrijf.

Bij de rederijen (28 respondenten) zijn er grote verschillen in wat zij doen om de duurzame inzetbaarheid van de Nederlandse zeevarenden te stimuleren. De meerderheid van de werkgevers vindt duurzame inzetbaarheid wel belangrijk, maar geeft er minder prioriteit aan. Mogelijk spelen de economische omstandigheden hierin een rol.

De tien conclusies voor werkgevers en zeevarenden

• Goede communicatie met de wal is een ‘must’ om zeevarende te blijven
• Zeevarenden willen vooral varen
• De verschuivende AOW baart zeevarenden grote zorgen
• Zeevarenden schatten hun vakmanschap gemiddeld hoog in
• Werkgevers en zeevarenden zijn bezorgd over de toekomst van de Nederlandse zeevarenden
• Zeevarenden snakken naar begrip en waardering van de wal
• Belemmeringen aan boord verminderen de duurzame inzetbaarheid van de zeevarenden
• Werkgevers wisselen sterk in wat ze doen om de duurzame inzetbaarheid van de Nederlandse zeevarenden te stimuleren
• Voldoende bemanning aan boord is sterk bepalend voor de duurzame inzetbaarheid
• Werken in multiculturele en wisselende teams vraagt om aandacht

Inhaalbijeenkomst

Niet alle genodigden konden de voorlichtingsbijeenkomst van 11 december 2017 bijwonen in verband met hevige sneeuwval. Daarom was er voor presentatie van het rapport een inhaalbijeenkomst van de voorlichtingsbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst gaf Ed Dokter van SV-land een presentatie over de laatste ontwikkelingen op het gebied van Sociale Zekerheid. Ook Harry Rienmeijer van Trafieq gaf een presentatie over ADM-beleid (Alchohol, Drugs en Medicijnen). Beide presentaties zijn beschikbaar op de website van Stichting Scheepvaart.

Het hele rapport lezen? Dat kan op de website van Stichting Scheepvaart.